Niğde
Üzerinde Fırtına tanrısının rölyefi bulunan stel, 1975 yılında Niğde’deki Dışarı Camii’nin eşiğinin önüne basamak olarak kullanılmak üzere yüzüstü yerleştirilmiş bir halde bulunmuştur. Fırtına Tanrısı Tarhunza, bir elinde iki yüzlü balta, diğerinde üç çatallı yıldırımı tutar şekilde resmedilmiştir. Arkasında, üzerinde üzüm salkımları olan bir asma, önünde ise arpa saplarından bir demet yer alır. Stelin yan yüzünde Luvi hiyeroglifi ile yazılmış 4 satırlık bir yazıt vardır: "Bu Tarhunza’yı kahraman (ve) adil(?), Warpalawa’nın oğlu, Tarhunza ve tanrıların sevdiği kral, kahraman Muvaharani [yap]tı (?)". Tuwana Kralı Warpalawa İvriz, Bor ve Bulgarmaden anıtlarından bilinmektedir ve dolayısıyla stel, M.Ö. 8. yüzyıl sonu veya 7. yüzyıl başlarına tarihlenmektedir. Niğde Müzesindedir.
Yuvarlak taş kaide 1906 yılında Niğde’de bir evin temel kazısında bulunmuştur. Üzerindeki Luvi hiyeroglifi ile yazılmış kısa yazıt şöyle der: "Bu anıtı Saruvani kendi heykeli (şeklinde) yaptı" (J. D. Hawkins). Bunun bir heykelin kaidesi olması mümkündür. Saruvani Nahitiya’nın (Niğde) hükümdarı olmalıdır. Andaval steli de bu kişiye aittir. M.Ö. 8. yüzyıl sonlarına tarihlenmektedir ve İstanbul Eski Şark Eserleri Müzesindedir. Büyük boy görmek için resimlere tıklayınız.
|
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() ![]() |
Resim kaynakları:
İlgili yayınlar:
Hawkins, J. D. Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Vol 1, Berlin, 2000: 513–14, 526–27 ve lev. 290, 301.
Kalaç M. "Niğde'de Bulunan Bir Havatanrısı Steli [A Stele of the Storm God at Niğde]," VIII. Türk Tarih Kongresi, 1981: 239–43.
Mora, C. and S. Balatti. "Stelae from Tuwana," FsFales, 2012: 527–38.
(Kısaltmalar için bknz.)
Bora Bilgin, 2008, 2017.
J. David Hawkins, 2000.
Tayfun Bilgin, 2012.