Ana Sayfa
English

Eflatunpınar

Bu anıt Beyşehir’e 22 km uzaklıktadır. Anıt dikdörtgen bir havuz şeklinde inşa edilmiştir ve yakındaki bir su kaynağı ile beslenmektedir. Yaklaşık 30 metreye 34 metre boyutlarındaki havuzun en göze çarpan kısmı kuzey duvarında yükselen, büyük taş bloklar ile inşa edilmiş, kabartma figürlü yüksek duvardır. Güneye bakan yüzeyinde, ortada Fırtına Tanrısı ve Güneş Tanrıçası yer almaktadır. Her ikisinin üzerinde de birer kanatlı güneş kursu bulunmaktadır. Onların çevresindeki on adet hayvan başlı hibrit figürler hem tanrıların üstündeki güneş kurslarını hem de en üstteki devasa kanatlı güneş kursunu elleriyle destekler şekilde resmedilmişlerdir. En altta, kısmen görünen beş dağ tanrısı bulunmaktadır. Bunlardan ortada bulunan üç tanesinin göbeklerinde muhtemelen dağlardaki pınarları temsil eden su delikleri mevcuttur. Toplu olarak rölyef Hitit kozmografisinin bir betimlemesi olarak düşünülebilir: Tanrılar ve mitolojik yaratıklar, dünyayı temsil eden dağ tanrıları üzerinde durmakta ve gökyüzünü temsil eden güneş kurslarını tutmaktadır. Bu rölyefli duvarın hem cephe uzunluğu hem de tabandan yüksekliği yaklaşık 7 metredir.

Rölyeflerin sağ ve sol tarafına doğru havuzun alçak duvarları içine işlenmiş olarak iki adet tanrıça figürü bulunmaktadır. Havuzun güney tarafında, havuza bakan yanında oldukça hasarlı bir tanrı ve tanrıça kabartması bulunan dikdörtgen bir platform vardır. Gölet zemininde ve çevresinde çeşitli başka heykel parçaları bulunmuştur. Bunların en büyüğü bir üçlü boğa protomudur. Bu parça göletin güneybatı tarafında inşa edilmiş Roma dönemine ait bir barajın duvarında dolgu malzemesi olarak kullanılmıştır ve dolayısıyla orijinal konumu bilinmemektedir. Anıttaki figürlerin profil yerine önden görünüm şekilde betimlenmiş olması Hitit İmparatorluk döneminde nadir görülen bir özelliktir (ayrıca bkz Fasıllar ve Akpınar).

Kabartmalı duvarın bir kaç metre arkasında duran iki parçaya ayrılmış kaya bloğunun bir yanında oldukça aşınmış bir aslan kabartması vardır. Orijinal halinde bunun sağında ve solunda iki aslan bulunan bir heykel kaidesi olarak planlandığı ancak tamamlanmadan terk edilmiş olabileceği düşünülmektedir.

Civarda herhangi bir yazıt bulunmamış olmasına rağmen, Yalburt, Köylütolu ve Hatip’e yakın olması sebebiyle M.Ö. 13. yüzyılın 2. yarısına tarihlenebilir. Alanda 1996-2002 arasında kazı ve temizlik çalışmaları ve 2011-2012 yıllarında restorasyon ve çevre düzenlemesi yapılmıştır.


Büyük boy görmek için resimlere tıklayınız.

Eski dönem resimleri
J.H.Haynes, 1887, Harvard University Library J.H.Haynes, 1887, Harvard University Library Temizlenmeden önceki durumu Düşük su seviyesinde tabandaki figürlerin görünümü - P. Oszvald Anıt alanı planı - A. S. Özenir
Restorasyonlar öncesi resimler (2009)
T. Bilgin 2009 T. Bilgin 2009 T. Bilgin 2009 T. Bilgin 2009 T. Bilgin 2009 T. Bilgin 2009
Aslanlı Taş
T. Bilgin 2009 T. Bilgin 2009 Çift aslanlı taşın rekonstrüksiyon çizimi - M. R. Behm-Blancke & D. Rittig, 1970
2011-12 restorasyonları sonrasında (2018)
E. Anıl, 2018 E. Anıl, 2018 E. Anıl, 2018 E. Anıl, 2018 E. Anıl, 2018 T. Bilgin 2018 T. Bilgin 2018



İlgili yayınlar:
Bachmann, M. and S. Özenir, "Das Quellenheiligtum von Eflatun Pınar," AA 2004: 85–122.
Behm-Blancke, M. and D. Rittig. "Der 'Aslantaş' von Eflatun Pınar," MDOG 102, 1970: 89–99.
Bittel, K. “Iflatun Pinar,” in RlA 5, 1976–1980: 33–36.
Börker-Klähn, J., L. Meitner, K. Peckeruhn. "Neues zu Iflatun-Pınar," ArOr 55, 1987: 176–79.
Börker-Klähn, J. "Noch einmal Iflatun Pınar," FsNÖzgüç, 1993: 339–55.
Ehringhaus, H. Götter, Herrscher, Inschriften. Die Felsreliefs der hethitischen Großreichszeit in der Türkei,. Mainz, 2005: 50–57.
Kohlmeyer, K. "Felsbilder der hethitischen Großreichszeit", APA 15, 1983: 7–154 (34–42).
Neve, P., "Einige Gedanken zu dem Stierreliefblock von Eflatunpınar," FsHaas, 2001: 291–93.
Özenir, S. "Eflatunpınar Hitit Kutsal Anıt-Havuzu 1998 Yılı Çalışmaları", ICH IV, 2002: 532–40.
(Kısaltmalar için bknz.)

Resim kaynakları:
Tayfun Bilgin, 2009, 2018.
Ertuğrul Anıl, 2018.
Peter Oszvald, Kunst - und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland, 2002.
Sırrı Özenir, 2002.
Harvard University Library
Manfred Behm-Blancke & Dessa Rittig, 1970.